Os recursos educativos que introducen o alumnado na Economía Social e Solidaria convídano a tomar conciencia da súa capacidade como axente de cambio, así como da necesidade de participar activamente nunha economía transformadora que sexa máis solidaria e xusta. Unha economía que estea ao servizo do benestar das persoas e as comunidades.
ACPP e a Rede de Economía Alternativa e Solidaria (REAS) elaboraron unha guía para o profesorado co obxectivo de achegar ao alumnado e ao resto da comunidade educativa o concepto de economía social e solidaria, simplificándoo e facéndoo máis tanxible e comprensible.
Obxectivos
- Fomentar o coñecemento, por parte da comunidade educativa e especialmente do profesorado, dun enfoque da actividade económica que ten en conta ás persoas, o medio ambiente e o desenvolvemento sustentable.
- Adquirir ferramentas para sensibilizar toda a Comunidade educativa, e especialmente o alumnado, por parte do profesorado sobre os principios universais que a Economía Social e Solidaria incorpora na sociedade e nas relacións entre toda a cidadanía: equidade, xustiza, fraternidade económica, solidariedade social e democracia directa.
- Motivar a comunidade educativa a participar activamente na construción dun mundo máis xusto e solidario, defendendo os valores de: xustiza social, solidariedade, liberdade e responsabilidade.
Desenvolvemento da actividade
Na guía para o profesorado “A Economía Social e Solidaria no contexto educativo”, propóñense sesións formativas a desenvolver dentro da aula para traballar diferentes temáticas relacionadas coa Economía Social e Solidaria que dan título ás diferentes sesións:
Proposta didáctica 1: Principios da Economía Social e Solidaria.
Proposta didáctica 2: Agroecoloxía e Sustentabilidade Alimentaria.
Proposta didáctica 3: Accións Sustentables.
Proposta didáctica 4: Consumo Responsable e Comercio Xusto.
Proposta didáctica 5: Desenvolvemento Comunitario e Principios da Economía Social e Solidaria.
Proposta didáctica 6: Pór en práctica a Economía Social e Solidaria.
Ademais, a guía contén propostas de actividades e referencias bibliográficas para continuar traballando co alumnado as diferentes temáticas presentadas, ademais de ofrecer ao profesorado información para poder profundar nos conceptos e ámbitos da Economía Social e Solidaria.
Destinatarios e destinatarias
Todas elas adaptadas ás diferentes etapas evolutivas do alumnado, con todos os materiais necesarios para levalas a cabo e o desenvolvemento de contidos relacionados coa sesión que se vai a impartir.
Por un mundo de colores é unha colección de contos para traballar a convivencia, a tolerancia, o respecto á diferenza e a resolución de conflitos.
A formación de actitudes e comportamentos vaise desenvolvendo desde os primeiros anos de vida e é necesario incidir nunha educación que favoreza a convivencia nunha contorna cada vez máis diversa e fomentar un desenvolvemento integral das persoas baseado na igualdade de dereitos e oportunidades.
O descubrimento da contorna e a convivencia harmónica son os obxectivos específicos de Por un mundo de colores, que se alcanzan a través dos contos como estímulo para a reflexión.
Obxectivos
- Facilitar o descubrimento da contorna próxima física e social.
- Fomentar a convivencia harmónica, nun marco de respecto e solidariedade.
- Mostrar as alternativas na procura de solucións para a resolución de conflitos.
Desenvolvemento da actividade
Por un mundo de colores é unha colección de tres contos que conteñen imaxes, xogos e actividades que estimulan o descubrimento dun mesmo e da contorna e a convivencia harmónica.
Os contos son:
La fabricante de sueños
Describe unha aventura entre tres personaxes que superan as súas diferenzas e perseguen un obxectivo común. Propóñense actividades para traballar o coñecemento de si mesmo e dos demais desde o respecto a a diferenza.
Océano
Un grupo de nenas e nenos fanse amigos e deciden compartir a mesma experiencia: coñecer o mar. Presenta actividades para fomentar a convivencia harmónica e valorar a riqueza da diversidade.
Dilemas morales para los más pequeños
Partindo de situacións cotiás nas cales os nenos e as nenas sentan identificados, e mediante dinámicas interactivas, terán a oportunidade de atopar solucións aos dilemas que se expoñen. Pretende verbalizar a conflitividade na aula, ademais de estimular a formulación de preguntas e mostrar as diversas maneiras de mediar e atopar alternativas na resolución de conflitos.
Proporciónase unha guía para o profesorado que contén unha orientación metodolóxica e actividades para traballar os contos na aula.
Destinatarios e destinatarias
Por un mundo de colores diríxese a alumnado de segundo ciclo de Educación Infantil, nenas e nenos de entre 3 e 6 anos, para traballar valores desde unha perspectiva lúdica e estimulante.
Unha guía didáctica para que o profesorado poida integrar a educación para a cidadanía global na aula e no seu centro educativo.
Proponse traballar ao redor de seis conceptos: Cooperación, Benestar, Paz, Exclusión, Dereitos Humanos e Conflito.
A guía está estruturada en dúas partes, unha primeira con información sobre a educación para a cidadanía global, con orientacións conceptuais e sobre a programación e desenvolvemento das actividades. A segunda é un programa de actividades organizado en doce sesións para traballar na aula as temáticas propostas.
Obxectivos
- “Conflito”, relacionados con situacións da vida cotiá do alumnado.
- Pór en práctica habilidades cooperativas e de regulación emocional.
- Identificar e explorar diferentes estratexias de resolución de conflitos e os seus efectos emocionais.
Desenvolvemento da actividade
O programa de actividades consta de doce sesións que seguen unha orde secuencial, de maneira que se vai incrementando progresivamente a dificultade dos conceptos e habilidades traballadas, comezando pola cooperación como habilidade básica e terminando pola resolución de conflitos como habilidade máis complexa. Para cada sesión facilítanse obxectivos, materiais, orientacións sobre como explicar cada concepto e un conxunto de actividades explicadas de forma detallada.
A maior parte das actividades ten un carácter activo e participativo e encádranse na categoría de xogo dirixido. Noutras sesións proponse xogo libre, onde o alumnado elixe e dirixe os seus xogos e o profesorado facilita, permitindo que a actividade se desenvolva de maneira segura física e afectivamente. O profesorado terá que valorar a adecuación de cada actividade á situación e características particulares do grupo co que traballa.
Destinatarios e destinatarias
A guía está dirixida a profesorado do segundo ciclo de Educación Infantil. As actividades que se propoñen na guía están deseñadas para que resulten de interese para o alumnado de cinco anos. Con todo, a maioría das actividades son adecuadas para traballar co alumnado de catro anos e só algunhas deberán ser modificadas ou suprimidas para o alumnado de tres anos.
Historias que cuentan parte da proposta de relatos curtos, concisos e sinxelos que conteñen ensinanzas que incitan á análise de aspectos relacionados coa tolerancia, a solidariedade e a cidadanía no máis amplo sentido da palabra.
Os contos favorecen o desenvolvemento da imaxinación e a creatividade, ademais de axudar a entender a realidade. Propomos unha metodoloxía participativa que busca a reflexión e a implicación do alumnado, organizando as actividades ao redor da interacción e a comunicación mediante técnicas de traballo grupal e cooperativo.
Os relatos que presentamos no recurso “Historias que cuentan” son Caperucita según el lobo e El mono y el pez.
Obxectivos
Caperucita según el Lobo
- Favorecer a análise por parte do alumnado dos prexuízos e estereotipos existentes na sociedade como mecanismos xeradores da discriminación.
- Promover entre o alumnado actitudes e comportamentos que faciliten a convivencia e o entendemento dentro e fóra das aulas.
El mono y el pez
- Propiciar a reflexión sobre temas relacionados co racismo e a xenofobia presentes nos actos da vida cotiá.
- Promover actitudes que faciliten o respecto aos demais e a interculturalidade dentro e fóra das aulas.
Desenvolvemento da actividade
Os contos de Historias que cuentan fomentar a reflexión, a análise, a concienciación e o debate co alumnado, utilizando a literatura como ferramenta facilitadora para o diálogo nas aulas.
- Caperucita según el Lobo é a historia de Carapuchiña, contada desde un novo punto de vista: o do lobo, o que permite abordar o conto desde unha perspectiva moi diferente. Propón actividades para comprender os mecanismos que xeran os prexuízos e estereotipos e fomenta o respecto á diversidade.
- El mono y el pez é a historia dun mono que trata de salvar un peixe de morrer afogado na auga. Presenta actividades para traballar a tolerancia e a interculturalidade.
Cada conto está integrado nunha guía didáctica que propón diferentes actividades para traballar a educación en valores.
Ademais do traballo desenvolvido polo profesorado na aula, existe a posibilidade de implementar este proxecto en forma de contacontos.
Destinatarios e destinatarias
Historias que cuentan diríxese especialmente a nenos e nenas entre 8 e 12 anos.
La tetera de Kabul é un conto e unha guía didáctica para traballar co alumnado entorno á construción de paz e a experiencia migratoria. É unha ferramenta facilitadora do diálogo na aula en torno a catro conceptos: persoa refuxiada, solidariedade, paz e fogar, ademais de introducir a perspectiva de xénero.
A guía didáctica é un recurso para o profesorado de Educación Primaria na que se propoñen seis sesións de traballo (dúas sesións para cada un dos tres ciclos desa etapa educativa) que tomarán como punto de partida o conto e as súas ilustracións.
Ademais, incorpora un apartado de orientacións teóricas e metodolóxicas que permiten profundar na comprensión dos catro conceptos ao redor dos que se articulou o conto e sobre os que se reflexionará nas distintas actividades.
Obxectivos
- Mellorar o coñecemento da realidade das persoas refuxiadas.
- Empatizar coa situación na que se atopan as persoas refuxiadas.
- Promover a solución non violenta dos conflitos.
Desenvolvemento da actividade
La tetera de Kabul preséntanos a historia de Mina, unha nena afgá que vive nunha contorna segura e feliz até o seu benestar verse trastornado polo inicio da guerra a principios da década de 1990. A familia de Mina perde a súa casa polos bombardeos e vese obrigada a fuxir. Primeiro polas rúas de Cabul, desprazándose despois ao campo de refuxiados de Jalalabad e, por último, emprendendo unha perigosa viaxe en busca dunha nova terra na que reconstruír a súa vida. Ao longo do conto expóñense poeticamente os soños, anhelos e frustracións características das persoas refuxiadas, así como as situacións de desamparo, vulneración de dereitos e dor que adoitan acompañar os seus desprazamentos. A historia está baseada nos recordos infantís dunha muller afgá chamada Nadia Ghulam e escribiuse coa esperanza de que nenas e nenos poidan identificarse coa súa experiencia e comprendela empaticamente.
As actividades que ofrece a guía convidan a reflexionar sobre as relacións humanas e sobre o desenvolvemento de habilidades para o coidado da vida, tan necesarias para a construción dunha cultura de paz. Neste sentido, non pretenden quedar nun plano puramente abstracto senón todo o contrario: tentan ser útiles para mellorar a comunicación e as relacións interpersoais dentro da aula, outorgando unha especial relevancia ás experiencias vividas en relación co conto e ás reflexións dos educandos acerca das mesmas.
Destinatarios e destinatarias
La tetera de Kabul está destinada a alumnado que estea a cursar Educación Primaria, entre 6 e 12 anos. Recoméndase a participación nesta actividade doutros actores da comunidade educativa, apoiando a introdución de conceptos, relatando a historia, desenvolvendo actividades relacionadas co conto etc.
Que é un país desenvolvido? E un país en vías de desenvolvemento? Como conseguir o desenvolvemento? Este recurso consiste nun xogo de estratexia para que os/as novos/as comprendan os procesos de desenvolvemento global e as variables que están implicadas no mesmo. A través dunha metodoloxía participativa, convídase o alumnado a reflexionar sobre estes complexos procesos de maneira práctica e lúdica.
A nosa sociedade non está limitada ao noso barrio, cidade ou país, senón que comprende a todo o mundo e toda a humanidade. Cando falamos de desenvolvemento, os países empobrecidos ven afectados negativamente pola inequidade das relacións políticas e comerciais entre o Norte e o Sur, e a consecución dun mundo máis equitativo e solidario é tarefa de todas/os.
Para abordar a complexidade da temática (o desenvolvemento, variables que interveñen no proceso, diferencia Norte-Sur, as relacións internacionais, as transaccións, a débeda externa etc.) proponse unha metodoloxía participativa que promove a reflexión práctica e, á vez, lúdica.
En busca del desarrollo propón un xogo no que as persoas participantes terán que simular ser unha rexión do mundo que ten como obxectivo conseguir o desenvolvemento. A través das diferentes accións que se propoñen durante o xogo, poderán comprender os procesos de desenvolvemento mundial.
Obxectivos
- Coñecer e comprender as diferenzas Norte-Sur respecto ao desenvolvemento global, manexando conceptos relacionados co tema.
- Comprender as transaccións internacionais e as súas consecuencias sobre o desenvolvemento dos países.
- Sensibilizar aos/as participantes sobre a situación de desvantaxe das rexións en vías de desenvolvemento respecto ás rexións desenvolvidas.
Desenvolvemento da actividade
En busca del desarrollo é un xogo de estratexia onde os e as participantes asumen os roles de 6 países ou rexións do mundo: Estados Unidos, Unión Europea, África Subsahariana, Magreb – Oriente Medio, América Latina e Asia. O Banco Mundial será o coordinador das operacións e relacións internacionais.
Ao longo do xogo os equipos participantes deben relacionarse uns con outros por medio de transaccións para conseguir o seu obxectivo: o desenvolvemento. Para iso, deberán conservar ou aumentar o seu nivel de desenvolvemento mediante os indicadores que compoñen o Índice de Desenvolvemento: saúde, educación, seguridade alimentaria, medio ambiente, tecnoloxía e paz. Tamén intercambiando bens de mercado, axuda humanitaria etc. Poderanse expor alianzas entre países, solicitar un préstamo ao Banco Mundial, facer fronte a catástrofes naturais e as súas consecuencias etc.
Ao finalizar o xogo, cada rexión/equipo realizará unha avaliación do estado que alcanzou, analizando as variables e a toma de decisións que afectaron ao seu proceso de desenvolvemento. Gañará o equipo que máis se achegou aos obxectivos de desenvolvemento expostos.
O xogo vai acompañado dunha guía didáctica para profundar nos contidos que se traballan no mesmo.
Destinatarios e destinatarias
O proxecto está dirixido á mocidade a partir dos 16 anos. Tamén as persoas adultas poden gozar dun xogo que lles permitirá simular situacións reais e propor estratexias para conseguir o desenvolvemento.
O cinema exponse como recurso pedagóxico para fomentar a análise e unha actitude crítica ante situacións inxustas e de vulneración de dereitos. Á vez permite entrar en contacto con outros valores, ideas, pensamentos e actitudes.
O cinema usado como fonte de información permite introducirse no estudo da sociedade, coñecer culturas diferentes á propia e formar visións ao redor de acontecementos pasados, presentes e futuros.
A partir da visualización de filmes o alumnado profunda nas temáticas de cada filme a través dunha serie de actividades e reflexións que se propoñen na guía didáctica para o profesorado que acompaña cada filme.
Obxectivos
- Promover o coñecemento, por parte do alumnado, da situación en países empobrecidos, así como a tolerancia e o respecto á diferenza.
- Crear unha dinámica de debate entre o alumnado ante temas relacionados cos dereitos humanos.
- Promover a implicación e participación social da poboación nova.
Desenvolvemento da actividade
Proponse traballar varios filmes seleccionados por ACPP para os que crearon guías didácticas para o profesorado con propostas específicas para o desenvolvemento de actividades ao redor de cada un dos filmes.
Os filmes ou documentais dispoñibles son:
* Mustang. Nunha pequena vila situada ao norte de Turquía, cinco irmás orfas e de idades comprendidas entre os 12 e os 16 anos pasan o verán entre risos e xogos inocentes. Con todo, a condición da muller no país provocará enseguida rumores de inmoralidade e escándalo. A súa historia permite reflexionar acerca da equidade no acceso a dereitos, de nenas e mulleres.
* Él me llamó Malala. Malala emerxe como líder na defensa dos dereitos de nenas e mulleres plantando cara a unha sociedade patriarcal e influenciada polo extremismo relixioso. A súa historia, contada a través de debuxos de animación intercalados con entrevistas e imaxes reais, permite reflexionar sobre o dereito á educación e a igualdade entre os xéneros.
Destinatarios e destinatarias
Os filmes van dirixidos a alumnado das distintas etapas de Educación Secundaria. As actividades que se propoñen nas guías didácticas de adaptarán á idade do grupo co que se traballe e ao seu nivel madurativo.
O videoxogo Vive una historia permitirache profundar, mediante as historias de Itziar, Ayham e Carmen, en temáticas como o acoso escolar, o racismo, a lgtbifobia, o capacitismo… entre outras. Mediante varias opcións, poderás axudar, ou non, a acabar a historia que ti elixas. Anímate e xoga!
Vive una historia é un xogo interactivo de sensibilización baseado nas metodoloxías dos libros onde se escolle a aventura ou o destino que se quere vivir. Pódese xogar gratuitamente desde a páxina web do videoxogo: https://acpp.itch.io/vive-una-historia aínda que se recomenda acceder desde a plataforma Mozilla Firefox.
O obxectivo do videoxogo é achegar algunhas das vivencias de primeira man de mozas discriminadas por diferentes motivos no ambiente escolar. A través desta “viaxe” polas historias dos personaxes, o alumnado pode pórse na pel dos personaxes e empatizar con elas. O xogo dispón de varias seccións accesibles desde o menú principal podendo elixir entre a versión en Català ou Castelán (e proximamente en Éuscaro).
En Vive una historia a persoa usuaria pasa por varias pantallas:
a. Configuración do perfil.
A persoa xogadora ten que elixir entre tres historias: Itziar (Vasca de 16 anos que vive en Donostia e é das mozas máis populares da súa aula); Carmen (Albaceteña de etnia xitana, de 16 anos, que acaba de mudarse a Valencia); e Ayham (Sirio de 13 anos que actualmente vive en Mataró. O seu país de orixe vive unha situación de guerra que provoca que a súa vida diaria sexa cada vez máis difícil).
b. Pantallas de introdución á historia
Situarase a persoa usuaria ao principio da historia introducindo a personaxe no contexto do personaxe (país de orixe, situación social, amizades, vínculos familiares…).
c. Pantalla de toma de decisión
Expónselle á usuaria unha situación que requirirá tomar unha decisión. Haberá situacións e decisións que permitirán continuar a historia, e outras que a acabarán. Só as opcións que coinciden coa decisión ou decisións que facilitan a integración e a convivencia serán opcións "correctas" para poder avanzar na historia até a seguinte pantalla. Con todo, tamén haberá opcións “mixtas” que che permitirán xogando.
d. Pantalla para a opción “incorrecta ou menos correcta”
As opcións que non son "correctas" para a historia, mostrarán unha mensaxe con datos ou razóns de que esta decisión non é a máis apropiada. Tras a mensaxe, a usuaria poderá ou continuar a historia, mais con efectos negativos, ou volver comezar.
Obxectivos
- Analizar situacións de discriminación, inxustiza social, desigualdades e acoso á aula mediante a interacción no videoxogo.
- Repensar alternativas de actuación ante un conflito ou situación de violencia.
- Practicar a procura colectiva de solucións a problemas sociais.
- Fomentar o respecto cara ás diferentes posicións na resolución dun conflito.
Desenvolvemento da actividade
O desenvolvemento da actividade consiste en xogar unha das historias á aula e, posteriormente, traballar mediante dinámicas ou debate grupal a temática desenvolvida no videoxogo. As temáticas traballadas segundo as historias son:
- Itziar: a historia permite traballar o acoso na aula e onde se orixina. Introducindo conceptos como a xestión da envexa e os celos, as formas de acoso e a figura do observador-pasivo.
- Carmen: a historia permite traballar situacións de discriminación cultural e capacitismo. Ademais, permite unha lectura en clave homosexual das relacións interpersoais.
- Ayham: a historia permite traballar o racismo á aula, como favorecer a inclusión de persoas acabadas de chegar e alternativas á xestión do conflito.
Destinatarios e destinatarias
Este recurso está dirixido a calquera persoa a partir dos 10 anos. Con todo, tamén se podería xogar a partir dos 7 anos con acompañamento.
Improvisa cos Monicreques, é unha actividade que emprega a metodoloxía do Teatro Foro para a resolución de conflitos na aula e usa os monicreques como medio de expresión e reflexión para o foro tras a escena teatral.
Os monicreques son un medio excelente de comunicación e permite que o alumnado xestione a realidade a través destes e se exprese dunha forma libre.
Obxectivos:
- Fomentar o respecto cara ás diferentes posturas na resolución dun conflito.
- Potenciar a imaxinación, sensibilidade e creatividade persoal e grupal.
- Construír un espazo de reflexión para favorecer a convivencia na aula e beneficiar coa súa práctica a toda a comunidade.
- Practicar a procura colectiva de solucións a problemas sociais ou interpersoais.
Desenvolvemento da actividade:
Para realizar esta actividade proponse primeiro, ver o vídeo da obra de teatro “José y las Hormigas”.
Ou interpretar a obra na aula, despois reflexionar de maneira individual e grupal utilizando a Guía para o profesorado: Improvisa cos monicreques.
Nesta guía atoparedes a aplicación da metodoloxía do Teatro Foro como ferramenta pedagóxica para a convivencia, a obra de teatro “José y las Hormigas” e unhas indicacións finais para dinamizar o foro de reflexión co alumnado, tras a visualización ou interpretación da obra.
Xunto coa guía proporciónanse os personaxes e escenas da obra “José y las Hormigas” para que o alumnado poida representar diferentes desenlaces asegurando que a interacción vivencial do alumnado propia do teatro foro.
Destinatarios e destinatarias:
Teatro Foro: Improvisa cos Monicreques diríxese a alumnado de Primaria e tamén pode dirixirse ao Segundo Ciclo de Educación Infantil para traballar a convivencia e o respecto con alumnado de Infantil.
Cuento con las amapolas narra unha situación de discriminación que mostra unha situación de conflito final que fica sen resolver. Con esta actividade proponse que, após coñecer o relato, se aborden os sentimentos provocados polo conflito narrado, convidando a que o alumnado empatice cos personaxes, analice as actitudes e propoña outro desenlace para o relato.
Obxectivos:
- Fomentar o respecto cara ás diferentes posturas na resolución dun conflito.
- Potenciar a imaxinación, sensibilidade e creatividade persoal e grupal.
- Construír un espazo de reflexión para favorecer a convivencia na aula e beneficiar coa súa práctica a toda a comunidade.
- Practicar a procura colectiva de solucións a problemas sociais ou interpersoais.
Desenvolvemento da actividade:
Para realizar esta actividade proponse ver o vídeo co relato “Cuento con las amapolas” teatralizado.
Ou se o prefires podes lelo. Unha vez coñecida a historia do protagonista, ao final do conto o profesorado ten unhas indicacións para realizar unha sesión na que reflexionar na aula sobre o relato desde as emocións e os comportamentos dos personaxes.
O conto vén acompañado dunha Postal que permite expresar os sentimentos e emocións que esperta o relato, traballando a resolución pacífica dunha situación de conflito de maneira vivencial e favorecendo o desenvolvemento doutras capacidades como a empatía, o respecto, a imaxinación ou a destreza.
Destinatarios e destinatarias:
Cuento con las Amapolas diríxese a alumnado de Primaria e tamén pode dirixirse ao Segundo Ciclo de Educación Infantil para traballar a convivencia e o respecto con alumnado de Infantil.
O conto Azul como el cielo, Amarilla como el sol, é un recurso pedagóxico para traballar o desenvolvemento moral, o debate, a empatía , a aprendizaxe dialóxica e o achegamento a un pensamento crítico entre nenos e nenas que contribúe a desenvolver unha actitude de convivencia positiva na aula e fóra dela.
O conto narra a historia dunha familia de aves migratorias, os Vuelvepiedras, que en busca de lugares máis cálidos e con abundante alimento, emigran a unha ribeira do sur habitada por diferentes especies, o tema central é a discriminación que sofre a protagonista na súa nova contorna. Á historia acompáñanlle catro dilemas morais “para peques”, que se traballan de acordo ás actividades propostas na guía do recurso.
O conto é un Kamishibai, que quere dicir “teatro de papel”, formado por un conxunto de láminas que teñen un debuxo na cara e texto na outra.
Este formato, deseñado e estruturado para que o profesorado sexa o narrador da historia, conta con vocabulario e estrutura sinxelos, adaptados ás idades do alumnado, por exemplo a discriminación e a tolerancia.
O recurso está formado por unha guía didáctica para o profesorado, onde poderán atopar unha seria de exercicios estruturados para realizaren tanto na aula como na casa.
Obxectivos
- Xerar procesos de reflexión sobre temáticas como o racismo, a xenofobia ou os procesos migratorios.
- Desenvolver novos esquemas sociais no alumnado para promover sociedades máis xustas e equilibradas, mellorando a convivencia social e escolar.
- Traballar de forma transversal temáticas sociais que afectan directamente a convivencia escolar e social, fomentando a Educación para unha Cidadanía Global e a Sensibilización.
- Xerar pensamento crítico, ensinar a pensar, a cuestionarse quen di o que di, por que o di, quen se beneficia de que algo sexa así e non doutra forma, que alternativas temos, que impacto teñen no ben común.
Desenvolvemento da actividade
O desenvolvemento da actividade comezaría coa lectura do Conto Azul como el cielo, Amarilla como el sol, narrado pola persoa docente. Tras a lectura, pasásese a formar unha proposta de traballo que nos permitirá avanzar cara ao obxectivo de traballar o desenvolvemento moral. Profúndase na historia, os seus personaxes e conflitos apoiados polas actividades e exercicios que se recollen na guía didáctica.
Destinatarios e destinatarias
O recurso está orientado para traballar con alumnado desde infantil até 3º de primaria. A versatilidade das actividades propostas permite adaptar o material ao desenvolvemento intelectual de cada grupo escolar.
O test de Tolerancia é un recurso pedagóxico, inspirado na teoría do desenvolvemento moral de Lawrence Kohlberg. A súa finalidade é fomentar a reflexión, o debate, a empatía e a aprendizaxe dialóxica. A formación de actitudes e comportamentos vaise desenvolvendo desde os primeiros anos de vida e é necesario incidir nunha educación que favoreza a convivencia nunha contorna cada vez máis diverso e fomentar un desenvolvemento integral das persoas baseado na igualdade de dereitos e oportunidades.
Esta ferramenta consta dunha aplicación interactiva para teléfonos móbiles e para navegadores web. Nesta aplicación recóllense diferentes dilemas morais presentados como situacións conflitivas, xa sexan dentro do ámbito escolar ou na vida pública. Cada situación presentase tres alternativas de acción, cada participante deberá escoller unha delas, cada alternativa presenta valores incompatibles e conflitivos entre si, e ningunha é inequivocamente aceptable ou preferible.
A persoa participante deberá pórse na situación dos/as axentes implicados/as e, empregando a tolerancia e empatía, deberá seleccionar unha das tres alternativas de acordo aos seus valores propios e segundo o seu estadio de moralidade.
Este recurso conta cunha guía didáctica, para apoiar ao profesorado no traballo co propio material.
Obxectivos
- Xerar procesos de reflexión sobre temáticas como o racismo, a xenofobia ou os procesos migratorios.
- Desenvolver novos esquemas sociais no alumnado para promover sociedades máis xustas e equilibradas, mellorando a convivencia social e escolar.
- Traballar de forma transversal temáticas sociais que afectan directamente á convivencia escolar e social, fomentando a Educación para unha Cidadanía Global e a Sensibilización.
- Xerar pensamento crítico, ensinar a pensar, a cuestionarse quen di o que di, por que o di, quen se beneficia de que algo sexa así e non doutra forma, que alternativas temos, que impacto teñen no ben común.
Desenvolvemento da actividade
O procedemento é moi sinxelo. En primeiro lugar o alumnado deberá identificarse (dentro do anonimato persoal): centro educativo, xénero e idade. A seguir, presentaráselle a pregunta Coñéceste ben? Que é máis importante para ti? Deberán colocar estas 3 opcións: eu, o meu grupo ou a humanidade segundo o seu criterio propio sobre o que é máis importante e menos importante.
A seguir, pásase ao traballo cos dilemas morais. Cada dilema terá un tempo determinado de resposta, e o alumnado terá que elixir entre 3 opcións de actuación sobre cada situación de desigualdade ou conflito que se expón. Cada opción correspóndese cun dos tres niveis de desenvolvemento moral de Kohlberg (preconvencional, convencional ou postconvencional).
Ao finalizar o test, compáranse as 3 opcións iniciais onde se marcaron o máis importante para cada alumno/a, coas respostas obtidas do test, xerando unha mensaxe onde se determina o estadio de desenvolvemento moral de cada participante.
Para acceder a esta aplicación preme aquí
Destinatarios e destinatarias
O test de tolerancia está dirixido á poboación escolar con idades comprendidas entre os 9 e os 15 anos (grupos desde 4º /5º de primaria até 4º de ESO), aínda que as temáticas abordadas poden ser de grande interese para asociacións, colectivos xuvenís e outras organizacións.